Từ năm 2019 đã có doanh nghiệp tiên phong đầu tư trạm đổi pin cho xe máy điện tại Hà Nội nhưng thất bại. Đến nay mô hình này đang nhen nhóm trở lại, liệu có thành công?
Nhanh và tiện lợi
Khi xe máy điện phát triển, ngoài sạc pin tại các trạm sạc và tại nhà thì giải pháp đổi pin cũng được đặt ra. Đây là giải pháp nhanh và tiện hơn nhiều so với việc cắm sạc vào xe. Thay vì chờ đợi ít nhất 3 tiếng để sạc đầy bộ pin, người dùng xe máy điện có thể chỉ mất vài phút ghé vào trạm đổi pin, nhanh hơn cả đổ xăng cho xe máy truyền thống.
Thao tác thay đổi pin khá dễ dàng. Mỗi trạm đổi pin chỉ là một tủ để trên hè phố, trong đó có các hốc chứa và sạc pin, dành cho những cục pin rời. Khi xe điện sắp hết pin, người dùng chỉ cần mở ứng dụng trên điện thoại di động, để tìm trạm đổi gần nhất và đến đó. Đến nơi, tháo pin sắp hết điện trên xe ra, sau đó dùng mã QR mở ngăn sạc, lấy cục pin đã được sạc đầy điện lắp vào xe, để cục pin cũ vào hốc sạc rồi tiếp tục hành trình. Thời gian đổi pin diễn ra rất nhanh và thuận tiện.
Tại Đài Loan, các trạm đổi pin dành cho xe máy điện đã phủ khắp hòn đảo. Gogoro là thương hiệu có hệ thống đổi pin lớn nhất Đài Loan, với mạng lưới hơn 2.000 trạm. Hệ thống trạm đổi pin của Gogoro tương thích với nhiều mẫu xe máy điện khác nhau, thu hút hàng triệu lượt đổi pin mỗi tháng. Với giải pháp này, người dùng xe máy điện không còn phụ thuộc vào trạm sạc nữa.
Tại Việt Nam, thời gian qua mô hình này cũng đã xuất hiện. Từ năm 2019, Công ty CP thương mại quốc tế Phú Sỹ (Fuji) và Công ty TNHH Powercentric đã ra mắt trạm đổi pin xe điện thông minh đầu tiên, dành cho mẫu xe điện Fuji Xyndi và các xe điện khác có pin tương thích tại Ô Chợ Dừa, Hà Nội. Trạm đổi pin này có tủ sạc chứa 24 pin. Việc đổi pin trong năm đầu hoàn toàn miễn phí. Không những thế, nếu xe đang chạy trên đường, chưa kịp đến trạm sạc, đã hết điện, không thể đi tiếp, công ty sẽ hỗ trợ bằng việc mang pin đầy điện đến tận nơi thay cho pin hết. Phú Sỹ và Powercentric khi đó đã lên kế hoạch phát triển 1.000 trạm đổi pin trong vòng 5 năm trên toàn quốc. Tuy nhiên, sau đó đã không thành. Đại diện của Phú Sỹ cho biết, số lượng khách đổi pin không nhiều và chưa có tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng chung trên toàn quốc cho toàn bộ xe điện, nên dự án không thể phát triển.
Liệu có thành công?
Hiện nay, mô hình này đang trở lại. Selex Motors là công ty đang triển khai các trạm đổi pin tại Việt Nam. Từ tháng 8/2024 đã có một số trạm hoán đổi pin xe điện hai bánh đi vào hoạt động tại Đà Nẵng. Thay vì chờ từ 3-8 tiếng sạc xe điện, người dân chỉ mất khoảng 2 phút để đổi pin. Với pin sạc đầy, xe điện có thể đi được 150 km và chi phí đổi thấp hơn giá xăng từ 25-35%. Selex Motors đang phát triển mô hình này tại TP Hồ Chí Minh, Huế…
Công ty CP TMT Motors cho biết, đã hợp tác với các đối tác nước ngoài, sẵn sàng cung cấp dịch vụ đổi pin cho xe máy điện, ban đầu triển khai tại khu vực nội đô Hà Nội.
Theo ông Bùi Văn Hữu, Chủ tịch HĐQT TMT Motors, Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là hai thị trường xe điện phát triển lớn nhất cả nước, nhưng hiện đang rất thiếu trạm sạc. Qua khảo sát chúng tôi thấy, tại các hầm chung cư không có không gian được quy hoạch trạm sạc cho xe điện, tại nhà dân hầu như không đủ an toàn cho sạc xe điện. Trạm sạc công công tại khu vực nội đô như Hà Nội rất ít, thường ở các khu vực xa bên ngoài, nên rất bất tiện cho người dân sử dụng xe điện.
TMT cho biết dự kiến đầu tư 100 điểm đổi pin trong nội đô Hà Nội có diện tích từ 2-20 m2, với các modul có từ 4 -72 hốc pin, được trang bị công nghệ hiện đại, đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn. Đề xuất xin TP Hà Nội cấp địa điểm lắp đặt và ký hợp đồng thuê 50 năm; cung cấp nguồn điện đảm bảo; miễn thuế nhập khẩu trang thiết bị, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, giảm tiền điện…Khi các trạm đổi pin này đi vào hoạt động có thể giải quyết được bất cập thiếu trạm sạc công cộng và không đảm bảo an toàn khi sạc tại nhà.
Tuy nhiên, để mô hình này phát triển, trạm đổi pin cần tương thích với nhiều loại pin xe điện. Vì vậy, rất cần có tiêu chuẩn kỹ thuật chung, để tất cả các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu xe máy điện áp dụng. Nếu mỗi mẫu xe, mỗi doanh nghiệp có 1 tiêu chuẩn riêng, trong khi sản lượng thấp thì rất khó phát triển. Thất bại của trạm đổi pin do Phú Sỹ và Powercentric thành lập năm 2029 tại Ô Chợ Dừa là ví dụ.
Ông Phạm Tuấn Anh, Phó chủ tịch Hiệp hội Ô tô, Xe đạp, Xe máy Việt Nam (VAMOBA) cho biết, từ năm 2019 chúng tôi đã làm việc với các cơ quan chức năng và đề xuất cần xây dựng và ban hành bộ tiêu chuẩn kỹ thuật, áp dụng chung đối với xe điện về thiết kế pin và sạc pin. Có như vậy mới mở ra cơ hội phát triển hạ tầng cho xe điện và giúp quá trình điện hóa phương tiện giao thông diễn ra nhanh. Tuy nhiên, từ đó đến nay những tiêu chuẩn này vẫn chưa được ban hành.
Chuyển đổi sang sử dụng xe điện, cần hình thành hệ sinh thái đầy đủ, trong đó hạ tầng sạc phải đi trước. Đòi hỏi chính quyền phải hỗ trợ thông qua việc ban hành những chính sách đồng bộ thực sự thuận lợi và hấp dẫn.
Theo Diễn đàn doanh nghiệp
diendandoanhnghiep.vn
Nhanh và tiện lợi
Khi xe máy điện phát triển, ngoài sạc pin tại các trạm sạc và tại nhà thì giải pháp đổi pin cũng được đặt ra. Đây là giải pháp nhanh và tiện hơn nhiều so với việc cắm sạc vào xe. Thay vì chờ đợi ít nhất 3 tiếng để sạc đầy bộ pin, người dùng xe máy điện có thể chỉ mất vài phút ghé vào trạm đổi pin, nhanh hơn cả đổ xăng cho xe máy truyền thống.
Thao tác thay đổi pin khá dễ dàng. Mỗi trạm đổi pin chỉ là một tủ để trên hè phố, trong đó có các hốc chứa và sạc pin, dành cho những cục pin rời. Khi xe điện sắp hết pin, người dùng chỉ cần mở ứng dụng trên điện thoại di động, để tìm trạm đổi gần nhất và đến đó. Đến nơi, tháo pin sắp hết điện trên xe ra, sau đó dùng mã QR mở ngăn sạc, lấy cục pin đã được sạc đầy điện lắp vào xe, để cục pin cũ vào hốc sạc rồi tiếp tục hành trình. Thời gian đổi pin diễn ra rất nhanh và thuận tiện.
Tại Đài Loan, các trạm đổi pin dành cho xe máy điện đã phủ khắp hòn đảo. Gogoro là thương hiệu có hệ thống đổi pin lớn nhất Đài Loan, với mạng lưới hơn 2.000 trạm. Hệ thống trạm đổi pin của Gogoro tương thích với nhiều mẫu xe máy điện khác nhau, thu hút hàng triệu lượt đổi pin mỗi tháng. Với giải pháp này, người dùng xe máy điện không còn phụ thuộc vào trạm sạc nữa.
Tại Việt Nam, thời gian qua mô hình này cũng đã xuất hiện. Từ năm 2019, Công ty CP thương mại quốc tế Phú Sỹ (Fuji) và Công ty TNHH Powercentric đã ra mắt trạm đổi pin xe điện thông minh đầu tiên, dành cho mẫu xe điện Fuji Xyndi và các xe điện khác có pin tương thích tại Ô Chợ Dừa, Hà Nội. Trạm đổi pin này có tủ sạc chứa 24 pin. Việc đổi pin trong năm đầu hoàn toàn miễn phí. Không những thế, nếu xe đang chạy trên đường, chưa kịp đến trạm sạc, đã hết điện, không thể đi tiếp, công ty sẽ hỗ trợ bằng việc mang pin đầy điện đến tận nơi thay cho pin hết. Phú Sỹ và Powercentric khi đó đã lên kế hoạch phát triển 1.000 trạm đổi pin trong vòng 5 năm trên toàn quốc. Tuy nhiên, sau đó đã không thành. Đại diện của Phú Sỹ cho biết, số lượng khách đổi pin không nhiều và chưa có tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng chung trên toàn quốc cho toàn bộ xe điện, nên dự án không thể phát triển.
Liệu có thành công?
Hiện nay, mô hình này đang trở lại. Selex Motors là công ty đang triển khai các trạm đổi pin tại Việt Nam. Từ tháng 8/2024 đã có một số trạm hoán đổi pin xe điện hai bánh đi vào hoạt động tại Đà Nẵng. Thay vì chờ từ 3-8 tiếng sạc xe điện, người dân chỉ mất khoảng 2 phút để đổi pin. Với pin sạc đầy, xe điện có thể đi được 150 km và chi phí đổi thấp hơn giá xăng từ 25-35%. Selex Motors đang phát triển mô hình này tại TP Hồ Chí Minh, Huế…
Công ty CP TMT Motors cho biết, đã hợp tác với các đối tác nước ngoài, sẵn sàng cung cấp dịch vụ đổi pin cho xe máy điện, ban đầu triển khai tại khu vực nội đô Hà Nội.
Theo ông Bùi Văn Hữu, Chủ tịch HĐQT TMT Motors, Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là hai thị trường xe điện phát triển lớn nhất cả nước, nhưng hiện đang rất thiếu trạm sạc. Qua khảo sát chúng tôi thấy, tại các hầm chung cư không có không gian được quy hoạch trạm sạc cho xe điện, tại nhà dân hầu như không đủ an toàn cho sạc xe điện. Trạm sạc công công tại khu vực nội đô như Hà Nội rất ít, thường ở các khu vực xa bên ngoài, nên rất bất tiện cho người dân sử dụng xe điện.
TMT cho biết dự kiến đầu tư 100 điểm đổi pin trong nội đô Hà Nội có diện tích từ 2-20 m2, với các modul có từ 4 -72 hốc pin, được trang bị công nghệ hiện đại, đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn. Đề xuất xin TP Hà Nội cấp địa điểm lắp đặt và ký hợp đồng thuê 50 năm; cung cấp nguồn điện đảm bảo; miễn thuế nhập khẩu trang thiết bị, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, giảm tiền điện…Khi các trạm đổi pin này đi vào hoạt động có thể giải quyết được bất cập thiếu trạm sạc công cộng và không đảm bảo an toàn khi sạc tại nhà.
Tuy nhiên, để mô hình này phát triển, trạm đổi pin cần tương thích với nhiều loại pin xe điện. Vì vậy, rất cần có tiêu chuẩn kỹ thuật chung, để tất cả các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu xe máy điện áp dụng. Nếu mỗi mẫu xe, mỗi doanh nghiệp có 1 tiêu chuẩn riêng, trong khi sản lượng thấp thì rất khó phát triển. Thất bại của trạm đổi pin do Phú Sỹ và Powercentric thành lập năm 2029 tại Ô Chợ Dừa là ví dụ.
Ông Phạm Tuấn Anh, Phó chủ tịch Hiệp hội Ô tô, Xe đạp, Xe máy Việt Nam (VAMOBA) cho biết, từ năm 2019 chúng tôi đã làm việc với các cơ quan chức năng và đề xuất cần xây dựng và ban hành bộ tiêu chuẩn kỹ thuật, áp dụng chung đối với xe điện về thiết kế pin và sạc pin. Có như vậy mới mở ra cơ hội phát triển hạ tầng cho xe điện và giúp quá trình điện hóa phương tiện giao thông diễn ra nhanh. Tuy nhiên, từ đó đến nay những tiêu chuẩn này vẫn chưa được ban hành.
Chuyển đổi sang sử dụng xe điện, cần hình thành hệ sinh thái đầy đủ, trong đó hạ tầng sạc phải đi trước. Đòi hỏi chính quyền phải hỗ trợ thông qua việc ban hành những chính sách đồng bộ thực sự thuận lợi và hấp dẫn.
Theo Diễn đàn doanh nghiệp
Trạm đổi pin xe điện, liệu có thành công tại Việt Nam?
Từ năm 2019 đã có doanh nghiệp tiên phong đầu tư trạm đổi pin cho xe máy điện tại Hà Nội nhưng thất bại. Đến nay mô hình này đang nhen nhóm trở lại, liệu có thành công?
diendandoanhnghiep.vn