Ngày 26/3, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố mức thuế mới lên tới 25% đối với ô tô và xe tải nhẹ nhập khẩu vào Mỹ, bắt đầu từ tuần tới. Đây được xem là động thái mạnh tay tiếp theo trong chuỗi chính sách thương mại cứng rắn mà ông Trump theo đuổi kể từ khi quay trở lại Nhà Trắng đầu năm nay.
“Bất kỳ chiếc xe nào không được sản xuất tại Mỹ sẽ phải chịu mức thuế 25%,” ông Trump tuyên bố tại Nhà Trắng. Thuế mới sẽ có hiệu lực ngày 2/4 và sẽ bắt đầu thu từ ngày 3/4.
Với quyết định mới này, các chuyên gia trong ngành dự báo giá xe tại Mỹ sẽ tăng vọt, sản xuất bị gián đoạn và doanh số nhiều khả năng lao dốc. Điều này đặc biệt đáng lo khi các hãng xe tại Mỹ đang nỗ lực tung ra các mẫu xe giá rẻ nhằm chiều lòng người tiêu dùng giữa bối cảnh chi phí sinh hoạt leo thang.
Jennifer Safavian – Chủ tịch Autos Drive America, tổ chức đại diện cho các hãng xe nước ngoài – cảnh báo:
“Thuế quan sẽ khiến chi phí sản xuất và bán xe tại Mỹ tăng mạnh. Người tiêu dùng sẽ phải trả giá cao hơn, ít lựa chọn hơn, và thị trường việc làm cũng chịu ảnh hưởng nặng nề.”
Hiện ngành công nghiệp ô tô Mỹ đang phụ thuộc rất lớn vào linh kiện nhập khẩu, kể cả từ các đối tác thân thiết như Mexico, Canada, Hàn Quốc hay Đức. Năm 2024, Mỹ đã nhập khẩu lượng xe và linh kiện trị giá tới 474 tỷ USD, trong đó xe con chiếm 220 tỷ USD.
Phản ứng trước thông báo của ông Trump, Thủ tướng Canada Mark Carney chỉ trích gay gắt, gọi đây là một "cuộc tấn công trực diện" vào người lao động Canada.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cũng không giấu sự bất bình, nói rằng chính sách này “có hại cho doanh nghiệp, còn tồi tệ hơn cho người tiêu dùng.”
Ngược lại, Liên đoàn Công nhân Ô tô Mỹ (UAW) lại bày tỏ sự ủng hộ. Họ cho rằng đây là cơ hội để khôi phục các việc làm công đoàn từng bị mất vì các hiệp định thương mại tự do.
“Đã đến lúc các hãng xe, từ Big Three đến Volkswagen, cần mang việc làm chất lượng trở lại Mỹ,” Chủ tịch UAW Shawn Fain nói.
Ngay sau tuyên bố, cổ phiếu các hãng xe rớt giá trong phiên giao dịch ngoài giờ. Chỉ số S&P 500 giảm 1,1% và đang hướng tới tháng giao dịch tệ nhất trong gần một năm.
Brad Setser – chuyên gia tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại – cho biết hơn 4 triệu xe từ Canada và Mexico có thể phải chịu mức thuế mới, điều này không chỉ ảnh hưởng đến người tiêu dùng mà còn vi phạm thỏa thuận thương mại USMCA do chính Trump đàm phán trước đây.
Do lệnh áp thuế được ban hành khá gấp rút, chính quyền Trump đã tạm thời miễn trừ cho linh kiện ô tô – đặc biệt là các bộ phận tuân thủ thỏa thuận USMCA – cho đến ngày 3/5. Các quan chức đang tìm cách làm rõ đâu là linh kiện có nguồn gốc ngoài Mỹ để triển khai thuế suất phù hợp trong thời gian tới.
Kể từ khi nhậm chức trở lại vào ngày 20/1, ông Trump đã liên tục nhắm đến các đối tác thương mại lớn như Canada, Mexico và Trung Quốc. Ông cáo buộc họ để lọt fentanyl vào Mỹ, đồng thời đe dọa áp thuế mạnh với nhiều mặt hàng, từ thép, nhôm đến hàng tiêu dùng.
Ngày 2/4 tới đây, ông Trump dự kiến sẽ công bố loạt thuế “đáp trả toàn cầu” – nhưng ông khẳng định sẽ “linh hoạt” và “ít gây sốc hơn nhiều người tưởng.”
“Bất kỳ chiếc xe nào không được sản xuất tại Mỹ sẽ phải chịu mức thuế 25%,” ông Trump tuyên bố tại Nhà Trắng. Thuế mới sẽ có hiệu lực ngày 2/4 và sẽ bắt đầu thu từ ngày 3/4.
Với quyết định mới này, các chuyên gia trong ngành dự báo giá xe tại Mỹ sẽ tăng vọt, sản xuất bị gián đoạn và doanh số nhiều khả năng lao dốc. Điều này đặc biệt đáng lo khi các hãng xe tại Mỹ đang nỗ lực tung ra các mẫu xe giá rẻ nhằm chiều lòng người tiêu dùng giữa bối cảnh chi phí sinh hoạt leo thang.
Jennifer Safavian – Chủ tịch Autos Drive America, tổ chức đại diện cho các hãng xe nước ngoài – cảnh báo:
“Thuế quan sẽ khiến chi phí sản xuất và bán xe tại Mỹ tăng mạnh. Người tiêu dùng sẽ phải trả giá cao hơn, ít lựa chọn hơn, và thị trường việc làm cũng chịu ảnh hưởng nặng nề.”
Hiện ngành công nghiệp ô tô Mỹ đang phụ thuộc rất lớn vào linh kiện nhập khẩu, kể cả từ các đối tác thân thiết như Mexico, Canada, Hàn Quốc hay Đức. Năm 2024, Mỹ đã nhập khẩu lượng xe và linh kiện trị giá tới 474 tỷ USD, trong đó xe con chiếm 220 tỷ USD.
Phản ứng trước thông báo của ông Trump, Thủ tướng Canada Mark Carney chỉ trích gay gắt, gọi đây là một "cuộc tấn công trực diện" vào người lao động Canada.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cũng không giấu sự bất bình, nói rằng chính sách này “có hại cho doanh nghiệp, còn tồi tệ hơn cho người tiêu dùng.”
Ngược lại, Liên đoàn Công nhân Ô tô Mỹ (UAW) lại bày tỏ sự ủng hộ. Họ cho rằng đây là cơ hội để khôi phục các việc làm công đoàn từng bị mất vì các hiệp định thương mại tự do.
“Đã đến lúc các hãng xe, từ Big Three đến Volkswagen, cần mang việc làm chất lượng trở lại Mỹ,” Chủ tịch UAW Shawn Fain nói.
Ngay sau tuyên bố, cổ phiếu các hãng xe rớt giá trong phiên giao dịch ngoài giờ. Chỉ số S&P 500 giảm 1,1% và đang hướng tới tháng giao dịch tệ nhất trong gần một năm.
Brad Setser – chuyên gia tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại – cho biết hơn 4 triệu xe từ Canada và Mexico có thể phải chịu mức thuế mới, điều này không chỉ ảnh hưởng đến người tiêu dùng mà còn vi phạm thỏa thuận thương mại USMCA do chính Trump đàm phán trước đây.
Do lệnh áp thuế được ban hành khá gấp rút, chính quyền Trump đã tạm thời miễn trừ cho linh kiện ô tô – đặc biệt là các bộ phận tuân thủ thỏa thuận USMCA – cho đến ngày 3/5. Các quan chức đang tìm cách làm rõ đâu là linh kiện có nguồn gốc ngoài Mỹ để triển khai thuế suất phù hợp trong thời gian tới.
Kể từ khi nhậm chức trở lại vào ngày 20/1, ông Trump đã liên tục nhắm đến các đối tác thương mại lớn như Canada, Mexico và Trung Quốc. Ông cáo buộc họ để lọt fentanyl vào Mỹ, đồng thời đe dọa áp thuế mạnh với nhiều mặt hàng, từ thép, nhôm đến hàng tiêu dùng.
Ngày 2/4 tới đây, ông Trump dự kiến sẽ công bố loạt thuế “đáp trả toàn cầu” – nhưng ông khẳng định sẽ “linh hoạt” và “ít gây sốc hơn nhiều người tưởng.”